ในการก่อสร้างบ่อบาดาลหรือระบบระบายน้ำใต้ดิน อุปกรณ์สำคัญที่ขาดไม่ได้เลยก็คือ “ท่อเซาะร่อง” ซึ่งแม้จะดูคล้ายกับท่อพีวีซีธรรมดาทั่วไป แต่ความพิเศษของมันอยู่ที่การออกแบบที่มีร่องหรือช่องเซาะไว้ตลอดแนว เพื่อให้สามารถกรองน้ำผ่านเข้ามาได้โดยไม่พาเอาตะกอนหรือสิ่งสกปรกเข้าตามมาด้วย บทความนี้จะพาไปรู้จักว่า ท่อเซาะร่องคืออะไร ใช้ทำอะไร และเลือกใช้อย่างไรให้เหมาะสมกับการใช้งาน
ท่อเซาะร่องคืออะไร?
ท่อเซาะร่อง (Slotted Casing Pipe หรือ Well Screen) คือท่อพีวีซีหรือเหล็กที่มีการเจาะร่องหรือเซาะเป็นแนวยาวรอบตัวท่อ โดยร่องที่เจาะนั้นจะมีความกว้างพอเหมาะ เพื่อให้น้ำสามารถซึมผ่านเข้ามาในบ่อได้ แต่ป้องกันไม่ให้ทรายหรือตะกอนที่มีขนาดใหญ่เกินกว่าร่องไหลเข้ามาได้ ท่อชนิดนี้มักถูกติดตั้งใน บริเวณชั้นหินอุ้มน้ำ หรือบริเวณที่ต้องการให้น้ำใต้ดินไหลเข้าสู่บ่อบาดาล
ท่อเซาะร่องใช้ทำอะไร?
- กรองน้ำจากชั้นดินหรือหินอุ้มน้ำ
หน้าที่หลักของท่อเซาะร่องคือการเปิดช่องให้น้ำจากใต้ดินไหลเข้าสู่บ่อได้ โดยไม่พาตะกอน ทราย หรือสิ่งสกปรกเข้ามา - เพิ่มประสิทธิภาพการไหลของน้ำเข้าสู่บ่อ
ร่องที่เซาะไว้อย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้น้ำไหลเข้าได้ทั่วถึง ทำให้สูบน้ำได้ในปริมาณมากและสม่ำเสมอ - ยืดอายุการใช้งานของบ่อบาดาล
เพราะช่วยป้องกันไม่ให้ทรายอุดตันเครื่องสูบน้ำหรือทำให้บ่อพังทลายเร็วเกินไป - ใช้ในระบบระบายน้ำหรือกรองน้ำใต้ดิน
ท่อเซาะร่องยังสามารถใช้ในระบบระบายน้ำใต้ดิน เช่น ใต้สนามฟุตบอล สนามหญ้า หรือพื้นที่น้ำท่วมขัง เพื่อช่วยระบายน้ำสะสม
วัสดุและขนาดของท่อเซาะร่อง
- วัสดุยอดนิยม: PVC เกรดแข็ง ทนต่อแรงดันและสารเคมีได้ดี
- ร่องเซาะ: มีให้เลือกหลายขนาด เช่น 0.5 มม., 0.75 มม., 1 มม. ขึ้นอยู่กับลักษณะของดินและชั้นน้ำ
- ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง: ตั้งแต่ 2 นิ้ว ไปจนถึง 10 นิ้ว หรือมากกว่านั้นสำหรับบ่ออุตสาหกรรม
ข้อควรระวังในการเลือกใช้
- ควรเลือกขนาดร่องให้เหมาะกับขนาดทรายในพื้นที่ ถ้าร่องกว้างเกินไปจะทำให้ตะกอนไหลเข้าบ่อได้
- เลือกท่อจากผู้ผลิตที่ได้มาตรฐาน เพื่อความแข็งแรงและความแม่นยำของร่องเซาะ
- ควรใช้ร่วมกับ กรวดกรอง (Gravel Pack) รอบท่อ เพื่อช่วยกรองอีกชั้นและป้องกันการพังของผนังหลุมเจาะ
สรุป
ท่อเซาะร่อง คือส่วนสำคัญในระบบบ่อบาดาลที่ช่วยให้น้ำไหลเข้าสู่บ่อได้อย่างมีประสิทธิภาพ พร้อมกรองสิ่งสกปรกไม่ให้เข้าไปในระบบ ท่อชนิดนี้เหมาะสำหรับการติดตั้งในชั้นหินอุ้มน้ำหรือในระบบระบายน้ำใต้ดิน หากเลือกใช้อย่างถูกต้องและติดตั้งโดยผู้เชี่ยวชาญ จะช่วยยืดอายุการใช้งานของบ่อและลดปัญหาน้ำขุ่นหรือปั๊มน้ำอุดตันได้อย่างมาก